wtorek, 16 czerwca 2015

Historia szkoły w Pobiednie

Przy drodze, która biegnie w kierunku Bukowska, w centrum wsi, stoi okazały budynek – tu mieści się Zespół Szkół w Pobiednie, Druga część placówki – gdzie uczą się młodsze dzieci i mieści się świetlica szkolna ma swoją siedzibę obok – w budynku znajdującym się przy Domu Ludowym.
1 września 1963 roku. został oddany do użytku dawno oczekiwany obiekt szkolny. Na te czasy była to nowoczesna placówka. Na  parterze mieściły się sale lekcyjne, a na piętrze mieszkania dla nauczycieli.. Uroczystość oddania szkoły wywarła duże wrażenie na licznie zgromadzonych przedstawicielach władz, młodzieży szkolnej, na miejscowej ludności. Wszyscy mieli poczucie dobrze spełnionego obowiązku, byli dumni ze swego dzieła. W siedmioklasowej szkole pracowało wtedy 4 nauczycieli: Kazimierz Bąk – pełnił funkcję kierownika placówki, jego żona Zofia, pani Katarzyna Ambicka i pani Elżbieta Strzałkowka. Młodzież dobrze czuła się w nowej siedzibie, zwłaszcza że organizowano ciekawe zajęcia pozalekcyjne: działał Związek Harcerstwa Polskiego, kółko fotograficzne, budzono zainteresowania przeszłością, które zaowocowały piękną, bogatą w eksponaty Izbą Pamięci.

Religia w Pobiednie

Pierwszy kościół w Pobiednie powstał w 1529 r., następnie wspomniany proboszcz Krowicki zamienił świątynię na zbór protestancki. Konwersja wyznania nastąpiła w 1677 r., po nabyciu Pobiedna przez Wojciecha z Leszna Leszczyńskiego, katolika. W Pobiednie do1830 r. funkcjonowała cerkiew pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Po śmierci proboszcza Skobielskiego w 1800 r., cerkiew stała się filią parafii w Wolicy, następnie w Dudyńcach, a w 1818 r. filią parafii w Pielni. W 1830 r. kościół uległ całkowitemu zniszczeniu w czasie pożaru, w tym też roku nastąpiła konwersja wyznania miejscowej ludności i przejście na obrządek łaciński.

Mieszkańcy Pobiedna

  1. Nazwiska mieszkańców 1787-1814: Adamski, Ambicki, Bączek, Bąk, Bednarz, Biłas, Brejta, Brusa, Cieśla, Cypcarz, Drożyłoski, Dudusz, Duduś, Fiał, Gatoski, Grzyszoski, Gzowski, Hulikoski, Jabczycha, Jastrzębski, Kamiński, Kędzior, Kaskolaba, Kochański, Krulicki, Kopacz, Kuc, Maciejoski, Brechunik Warchola, Wasylenko, Kotlarz, Maczurzak, Miedziuch, Pyrkan, Pospolitak, Przysztasz, Senko, Struś, Suszko, Fornal, Jurczyk, Marzec, Masłyk, Mazioski, Moskal, Osianski, Pałys, Pastuszak, Pietruszoski, Piotrowski, Pisaniak, Preyta, Pryspa, Rawicki, Romański, Sitarczyk, Sierota, Skiba, Sobański, Sobczański, Starego, Sytarczyk, Szelka, Szmyt, Tynik, Welowin, Wierzganoski, Wojciechoski.

Historia Pobiedna

 Wieś lokowana przez księcia Jerzego II, jako wieś służebna grodu sanockiego. W historii I Rzeczypospolitej osada zasłynęła dzięki swej dziedziczce Magdalenie Pobiedzińskiej, która w 1550 poślubiła Marcina Krowickiego, proboszcza z Sądowej Wiszni. Skandal, który wybuchł wokół tego związku, był jednym z najgłośniejszych w historii polskiego protestantyzmu. Z Pobiedna w ziemi sanockiej wywodzą się Pobiedzińscy h. Gryf. Np. Stanisław Pobiedziński na połowie swych dóbr w Pobiednie w r. 1596 podarował 500 zł. posagu żonie swej Annie Skrzetuskiej – córce Baltazara Słoneckiego (P. 1401 k. 769). Stanisław, odnotowany z powodu 80 zł. w r. 1599 przez Małgorzatę Jemiołowską, wdowę po Walentynie Jemiołowskim.
Kolejni właściciele to; Leszczyńscy, Morawscy, Truskolascy i Bielawscy.
Do 1772 r. wieś leżała administracyjnie w ziemi sanockiej województwa ruskiego. Od 1772 należała do cyrkułu leskiego, a następnie sanockiego. Po reformie administracyjnej w 1864 r., do powiatu sądowego sanockiego, gminy wiejskiej Sanok w kraju Galicja. W 1898 r. wieś liczyła 496 osób zamieszkujących 80 domów.
W 1905 Władysław Morawski posiadał we wsi obszar 262 ha.
We wrześniu 1944 podczas operacji dukielsko - preszowskiej we wsi stacjonowała niemiecka 68. Infanterie-Division (XXIV. Panzerkorps) broniąca pozycji przed nacierającym od wschodu radzieckim 67 Korpusem piechoty oraz 167 i 129 Korpusem strzelców (107 Dywizji Piechoty).